THIÊN 53

LUẬN THỐNG

Hoàng Đế hỏi Thiếu Du:

"Sự cường hay nhược của cân và cốt, sự cứng mềm của cơ nhục, sự dày mỏng của bì phu, sự kín đáo và thưa rỗng của tấu lý (trong thân thể của con người), tất cả đều không đồng nhau, như vậy đối với sự cảm nhận và vấn đề đau nhức đối với việc châm bằng đá và mồi ngải cứu sẽ thế nào ?[1]

Sự dày và mỏng, cứng và mềm của Trường Vị cũng không đồng nhau, như vậy đối với sự chịu đựng về tác dụng của độc dược sẽ thế nào ? Ta mong được nghe về tất cả những thắc mắc nói trên”[2].
Thiếu Du đáp:

“Có 1 số người, xương của họ cứng, gân của họ mềm, thịt của họ mềm mại, bì phu dày, họ có thể chịu được sự đau nhức, và do đó, họ cũng có thể chịu đựng được sự thống cảm do châm và cứu gây nên”[3].
Hoàng Đế hỏi:

"Làm thế nào có thể biết được số người nào đó chịu đựng được sự thống cảm do cứu đốt gây ra ?”[4].
Thiếu Du đáp:

“Nếu có người thân thể cường tráng, thêm vào đó, họ có bì phu mầu đen, xương cốt rắn đẹp, họ có thể chịu được sự thống cảm của sự cứu đốt”[5].
Hoàng Đế hỏi:

"Làm thế nào có thể biết được số người nào đó không chịu đựng được sự thống cảm do châm thích gây ra ?”[6].
Thiếu Du đáp:

“Người nào cơ nhục rắn chắc mà bì phu mỏng, đa số họ không chịu đựng được sự thống cảm của sự châm thích, do đó đối với sự thống cảm của việc cứu đốt, họ cũng không chịu được”[7].
Hoàng Đế hỏi:

"Có những người đồng thời bị bệnh, nhưng có người thì dễ khỏi, có người lại khó khỏi, nguyên nhân nào khiến như thế ?”[8].
Thiếu Du đáp:

“Nếu có những người đồng thời bị bệnh, người nào thân thể thường bị nhiệt thì chóng khỏi, còn người nào thân thể thường bị hàn thì khó (và lâu) khỏi”[9].
Hoàng Đế hỏi:

"Làm thế nào có thể biết người nào chịu đựng được sự tấn công của độc dược ?”[10].
Thiếu Du đáp:

“Khi nào Vị dầy, làn da đen, xương to, thân hình mập béo, những người này có thể chịu đựng được sự tấn công của các dược vật có độc tính[11].

Do đó, ta cũng biết được rằng những người thân hình gầy ốm, Vị mỏng, họ đều không thể chịu đựng được sự tấn công của các dược vật có độc tính”[12]

論痛篇第五十三

黃帝問於少俞曰：筋骨之強弱、肌肉之堅脆、皮膚之厚薄、腠理之疏密各不同，其於鍼石火焫之痛何如？腸胃之厚薄堅脆亦不等，其於毒藥何如？願盡聞之！少俞曰：人之骨強筋弱肉緩皮膚厚者，耐痛，其於鍼石之痛火焫亦然。黃帝曰：其耐火焫者，何以知之？少俞答曰：加以黑色而美骨者耐火焫。黃帝曰：其不耐鍼石之痛者，何以知之？少俞曰：堅肉薄皮者，不耐鍼石之痛，於火焫亦然。

黃帝曰：人之病或同時而傷，或易已，或難已，其故何如？少俞曰：同時而傷，其身多熱者易已，多寒者難已。

黃帝曰：人之勝毒，何以知之？少俞曰：胃厚、色黑、大骨及肥者，皆勝毒。故其瘦而薄胃者，皆不勝毒也。