Để giảm nhiệt hư ngũ tạng, tùy theo mùa mà thêm hoặc bớt bài thuốc Chaihu Yinzi:
Mùa đông thêm 8 phân Chaihu, 8 phân Thương truật, 5 phân vỏ cam khô, 4 miếng Cau vàng nguyên vỏ, 5 phân gừng, 7 phân Đinh lăng. Mùa xuân thêm Trí thược, bớt Thương truật, tổng cộng 6 vị. Mùa hè thêm 3 phân gừng, 5 phân Trí thược, 3 phân cam thảo, tổng cộng 8 vị. Mùa thu thêm 3 phân vỏ cam khô, tổng cộng 6 vị.
Rã nhỏ mỗi vị thuốc trên, chia thành 3 thang. Mỗi thang thêm 3 lít nước, đun sôi lấy 2 lít. Chia làm 3 phần, uống khi còn ấm. Nếu đi bộ 4-5 ngày, uống 1 thang. Nếu cơ thể bị sung huyết, hãy thêm một ít cam thảo. Chia mỗi miếng thành ba phần nhỏ. Thêm một lít nước vào mỗi phần nhỏ, đun sôi đến khi thành bảy lạng, uống ấm, sau đó thêm phần bã làm một liều. Đun sôi lại, chia thành bốn liều. Nghi ngờ đây không phải là đơn thuốc của Trung Cảnh.
Hầm Helile, Vỏ quýt, Vỏ mộc lan, mỗi loại 3 lạng
Nghiền ba vị trên, làm thành viên thuốc to bằng quả óc chó với mật ong tinh luyện, uống 20 viên với rượu, sau đó tăng lên 30 viên.
Công thức thuốc khẩn cấp ba vị: Xem "Tiền Tiến" của Tư Không Bội Tú. Cũng có thể dùng dưới dạng bột. Trước tiên trộn với nước ép, sau đó đổ vào miệng và ngậm giữa các kẽ răng. Thuốc rất hiệu quả.
1 lạng đại hoàng 1 lạng gừng khô 1 lạng khổ qua 1 lạng bỏ vỏ và lõi, đun sôi, giã nát phần ngoài thành mỡ.
Mỗi vị thuốc trên đều phải tươi, tinh khiết. Trước tiên, giã đại hoàng và gừng khô thành bột, giã phần bên trong khổ qua, giã thành 1000 chày. Dùng làm thuốc bột. Trộn với mật ong làm thuốc viên cũng rất tốt. Bảo quản trong hộp kín, không để thuốc nghỉ. Thuốc dùng để chữa các bệnh đột ngột về tim và bụng. Nếu bị tà ma tấn công, tim và bụng sẽ chướng lên, đột nhiên đau như bị kim đâm, khó thở. Nếu bệnh nhân đột tử, hãy uống ba hoặc bốn viên thuốc to bằng hạt đậu nành với nước ấm và rượu đắng. Nếu bệnh nhân không nuốt được thuốc, hãy nâng đầu và ép thuốc xuống bụng. Bệnh nhân sẽ thấy đỡ ngay. Nếu không, hãy cho bệnh nhân uống thêm ba viên nữa. Người bệnh sẽ cảm thấy bụng sôi ùng ục, nôn mửa và đại tiện. Nếu không thở được, phải dùng răng đập vỡ răng để ép người bệnh nuốt thuốc.
Để chữa bệnh thương hàn, người bệnh sẽ không khỏi. Bài thuốc Tử Thi Hàn Thế Tam như sau: Xem Thiên Kim Dịch.
Thạch anh tím, thạch anh trắng, đất đỏ, thạch nhũ, đất, rễ cây Trichosanthes, rễ cây Saposhnikovia, Platycodon grandiflorum, Nghêu, Podophyllum, mỗi loại 10 phân, Thái Y Ngọc Lượng, 10 phân, gừng sấy khô, Phụ Tử gọt vỏ, quế chi gọt vỏ, mỗi loại 4 phân
Luộc mỡ lợn to bằng quả trứng gà và một lít rượu đắng rồi đổ vào cổ họng.
Bôi gan gà và huyết lên mặt, dùng tro bao quanh rồi đứng dậy.
Trộn 27 hạt đậu nành với lòng trắng trứng và rượu, nuốt hết.
Bài thuốc cứu người sốt cao hấp hối:
Đun sôi nửa cân phèn chua với một cân rưỡi nước, ngâm chân cho đến khi ngập mắt cá chân.
Bài thuốc cứu người chết đột ngột, mắt nhắm nghiền:
Cưỡi bò đến gần bệnh nhân, nhỏ nước ép tỏi tây giã nát vào tai, thổi bột bồ hòn vào mũi, hiệu quả ngay.
Bài thuốc cứu người chết đột ngột, miệng há ra, vặn vẹo:
Cứu tay cứu chân sau khi hai móng vuốt đã mọc mười bốn nhánh, uống ngũ vị tử và bột. Có cây khổ sâm.
Bài thuốc cứu người bệnh đột tử, tứ chi không thể co lại, đại tiện không tự chủ:
Xác chết mềm nhũn, mạch đập nhưng không thở, hơi thở tắc nghẽn, vẫn chết, cách xử lý: mạch đập xem tập trước. Thổi bột cây xương bồ vào hai lỗ mũi, bảo người ta đặt bột quế dưới lưỡi.
Một bài thuốc khác:
Hái một cọng tóc vuông cách góc trái một tấc, đốt thành bột, trộn với rượu, đổ vào họng rồi đứng dậy.
Để cứu người chết đột ngột, người chết do khách khứa bất tuân, bài thuốc chính là Hồ Hồn thang. "Thiên Kim Phương" chép: Đối với người bệnh đột nhiên bị quỷ ám, xác bay, hoặc đột nhiên mất hơi thở, bất tỉnh, hoặc không có mạch đập không thể há miệng, hãy nhổ răng và cho họ ăn canh. Đối với những bệnh nhân không nuốt được sau khi uống canh, hãy chia hai bên trái phải của bệnh nhân, kéo vai. Uống thêm một lít sau khi uống thuốc, bệnh nhân sẽ tỉnh lại ngay.
Ma hoàng 3 lạng Cắt bỏ hạch. Một công thức 4 lạng Hạt mơ bỏ vỏ và ngọn, 70 Cam thảo 1 lạng rang "Thiên tân" dùng 2 lạng quế tâm.
Lấy ba vị thuốc trên, thêm tám lít nước, đun sôi lấy ba lít, bỏ bã, chia nhỏ và nuốt, có thể chữa các loại nhiễm trùng.
Một công thức khác:
Một nắm rễ tỏi tây 27 quả mận đen 0,5 lít củ cải đường, xào
Lấy ba vị thuốc trên, đun sôi với một đấu nước, chải bên trong người bệnh, đun sôi ba lần, chải những phần nổi lên để sống sót, chìm xuống cho đến chết, đun sôi và lấy ba lít, gạn bỏ bã, chia ra uống.
Để cứu người treo cổ, nếu người bệnh bị lạnh từ sáng đến tối thì có thể chữa khỏi; nếu người bệnh bị lạnh từ tối đến sáng thì hơi khó, e rằng do âm khí mạnh. Tuy nhiên, vào mùa hè, đêm ngắn hơn ngày, trời nóng nên vẫn có thể chữa được. Cũng có người nói nếu tâm hơi ấm áp hơn một ngày thì vẫn có thể chữa khỏi.
Cởi trói từ từ, không cắt dây. Đắp chăn cho người bệnh và đặt người bệnh nằm xuống. Một người đặt chân lên vai, dùng tay giữ chặt tóc để giữ chặt sợi dây, không cho tóc buông ra. Một người khác đặt tay lên ngực và di chuyển chúng nhiều lần. Một người khác xoa bóp, vuốt ve tay chân, co duỗi chúng. Nếu bệnh nhân đã cứng, có thể từ từ uốn cong người bệnh và ấn vào bụng. Một lúc sau, bệnh nhân sẽ thở ra và mở mắt. Tuy nhiên, vẫn cần phải ấn vào bụng và không được dừng lại. Không nên làm việc quá sức. Sau một lúc, có thể cho bệnh nhân uống thuốc Quýt hoặc cháo để làm ẩm cổ họng. Bệnh nhân sẽ có thể nuốt thức ăn từ từ. Khi bệnh nhân ngừng thở, có thể nhờ hai người thổi vào tai bằng ống. Đây là phương pháp tốt nhất và sẽ cứu sống bệnh nhân.
Đối với những người tử vong do say nắng, không để họ bị lạnh, nếu không họ sẽ tử vong. Cách xử lý như sau:
Uốn cong một đai cỏ và quấn quanh rốn của nạn nhân say nắng, sau đó cho ba hoặc hai người chết đuối trong đó và giữ ấm. Bạn cũng có thể dùng bùn nóng và cỏ khô, hoặc có thể phủ đáy bát đất sét, ấn lên lọ thủy tinh rồi đặt lên người bị cháy nắng để nước chảy ra. Phương pháp này gọi là đường bị tắc, không có canh, nên để người ta chết đuối trong đó. Nếu muốn nhiều người chết đuối, hãy làm ấm nước, nếu là canh thì cho họ ăn. Không nên đổ bùn lên lọ thủy tinh vì sợ lạnh. Vì đang mùa hè bị cháy nắng, bạn có thể lấy bùn nóng để làm ấm lọ thủy tinh, cũng có thể dùng được.
Bài thuốc cứu người chết đuối:
Lấy hơn hai tạ tro bếp chôn người chết đuối cùng với nước. Từ đầu đến chân, nước sẽ chảy ra bảy lỗ và người chết sẽ được cứu sống.
Phương pháp chữa đuối nước và tự treo mình trên đây là do Trương Trọng Cảnh sáng tạo ra. Ý nghĩa của nó rất độc đáo, vượt ngoài tầm hiểu biết của người thường. Dược liệu có thể liên quan đến nó. Đây quả thực là một phương pháp cứu người tuyệt vời. Có nhiều trường hợp say nắng thuộc họ cảm cúm, nhưng không phải say nắng do nhiệt. Xem mục "Vương Thái" và "Tử Hầu".
Bài thuốc trị ngựa ngã và các loại chấn thương gân xương: Xem "Bài thuốc trị đau lưng khuỷu tay".
Một lạng đại hoàng, thái nhỏ, ngâm trong nước canh cho đến khi thành tro
Đốt một miếng lụa đỏ thắm to bằng bàn tay thành tro
Đốt một mớ tóc rối bù to bằng con gà thành tro
Đốt một miếng vải nấu ăn dài một thước, biến thành tro
Một nắm mây mây ba tấc
49 hạt đào, gọt vỏ, luộc chín
Rang và thái nhỏ cam thảo to bằng đốt ngón tay giữa.
Lấy bảy vị thuốc trên, nấu thành canh với nước tiểu nam, lượng tùy theo bệnh nhân, thêm một chén rượu lớn, thêm đại hoàng, bỏ bã, chia làm ba phần, uống ấm. Trước tiên, chặt nửa cọng lá hương nhu, nấu canh rồi tắm, đắp chăn, đắp khăn kín, sau một thời gian, nước tiểu sẽ loãng ra, cơn đau sẽ giảm ngay. Nếu nước chuyển sang màu đỏ thì đừng ngạc nhiên, đó là do ứ huyết.
退 五 臟 虛 熱 ， 四 時 加 減 柴 胡 飲 子 方 ：
冬 三 月 加 柴 胡 八 分 白 朮 八 分 陳 皮 五 分 大 腹 檳榔 四 枚 並 皮 子 用 生 薑 五 分 桔 梗 七 分 春 三 月 加 枳 實 減 白 朮 共 六 味 夏 三 月 加 生 薑 三 分 枳 實 五 分 甘 草三 分 共 八 味 秋 三 月 加 陳 皮 三 分 共 六 味
上 各 ● 咀 ， 分 為 三 貼 ， 一 貼 以 水 三 升 ， 煮 取 二 升， 分 溫 三 服 ； 如 人 行 四 五 里 進 一 服 ， 如 四 體 壅 ， 添 甘 草少 許 ， 每 貼 分 作 三 小 貼 ， 每 小 貼 以 水 一 升 ， 煮 取 七 合 ，溫 服 ， 再 合 滓 為 一 服 。 重 煮 ， 都 成 四 服 。 疑非 仲 景 方 。
長 服 訶 黎 勒 丸 方 ： 疑 非 仲 景 方 。
訶 黎 勒 煨 陳 皮 厚 朴 各 三 兩
上 三 味 ， 末 之 ， 煉 蜜 丸 如 梧 子 大 ， 酒 飲 服 二 十 丸， 加 至 三 十 丸 。
三 物 備 急 丸 方 ： 見 《 千 金 》 司 空 裴秀 為 散 用 亦 可 。 先 和 成 汁 ， 乃 傾 口 中 ， 令 從 齒 間得 入 ， 至 良 驗 。
大 黃 一 兩 乾 薑 一 兩 巴 豆 一 兩 去 皮 心 熬 ， 外 研如 脂
上 藥 各 須 精 新 ， 先 搗 大 黃 、 乾 薑 為 末 ， 研 巴 豆 內中 ， 合 治 一 千 杵 ， 用 為 散 ， 蜜 和 丸 亦 佳 ， 密 器 中 貯 之 ，莫 令 歇 。 主 心 腹 諸 卒 暴 百 病 ， 若 中 惡 客 忤 ， 心 腹 脹 滿 ，卒 痛 如 錐 刺 ， 氣 急 口 噤 ， 停 尸 卒 死 者 ， 以 煖 水 苦 酒 服 大豆 許 三 四 丸 ， 或 不 下 ， 捧 頭 起 ， 灌 令 下 咽 ， 須 臾 當 差 ，如 未 差 ， 更 與 三 丸 ， 當 腹 中 鳴 ， 即 吐 下 便 差 。 若 口 噤 ，亦 須 折 齒 灌 之 。
治 傷 寒 令 愈 不 復 ， 紫 石 寒 食 散 方 ： 見《 千 金 翼 》 。
紫 石 英 白 石 英 赤 石 脂 鐘 乳 研 煉 栝 蔞 根 防風 桔 梗 文 蛤 鬼 臼 各 十 分 太 乙 餘 糧 十 分 燒 乾 薑 附 子 炮 去 皮 桂 枝 去 皮 各 四 分
上 十 三 味 ， 杵 為 散 ， 酒 服 方 寸 匕 。
救 卒 死 方 ：
薤 搗 汁 ， 灌 鼻 中 。
又 方 ：
雄 雞 冠 ， 割 取 血 ， 管 吹 內 鼻 中 。
豬 脂 如 雞 子 大 ， 苦 酒 一 升 ， 煮 沸 灌 喉 中 。
雞 肝 及 血 ， 塗 面 上 ， 以 灰 圍 四 旁 ， 立 起 。
大 豆 二 七 粒 ， 以 雞 子 白 并 酒 和 ， 盡 以 吞 之 。
救 卒 死 而 壯 熱 者 方 ：
礬 石 半 斤 ， 以 水 一 斗 半 煮 消 ， 以 漬 腳 ， 令 沒 踝 。
救 卒 死 而 目 閉 者 方 ：
騎 牛 臨 面 ， 搗 薤 汁 灌 耳 中 ， 吹 皂 莢 末 鼻 中 ， 立 效 。
救 卒 死 而 張 口 反 折 者 方 ：
灸 手 足 兩 爪 後 十 四 壯 了 ， 飲 以 五 毒 諸 膏 散 。 有巴 豆 者 。
救 卒 死 而 四 肢 不 收 ， 失 便 者 方 ：
馬 屎 一 升 ， 水 三 斗 ， 煮 取 二 斗 以 洗 之 ， 又 取 牛 洞 稀糞 也 一 升 ， 溫 酒 灌 口 中 。 灸 心 下 一 寸 ， 臍 上 三 寸 ，臍 下 四 寸 ， 各 一 百 壯 ， 差 。
救 小 兒 卒 死 而 吐 利 ， 不 知 是 何 病 方 ：
狗 屎 一 丸 ， 絞 取 汁 以 灌 之 ； 無 濕 者 ， 水 煮 乾 者 ， 取汁 。
尸 蹶 ， 脈 動 而 無 氣 ， 氣 閉 不 通 ， 故 靜 而 死 也 ， 治方 ： 脈 證 見 上 卷 。 菖 蒲 屑 ， 內 鼻兩 孔 中 吹 之 ， 令 人 以 桂 屑 著 舌 下 。
又 方 ：
剔 取 左 角 髮 方 寸 ， 燒 末 ， 酒 和 ， 灌 令 入 喉 立 起 。
救 卒 死 ， 客 忤 死 ， 還 魂 湯 主 之 方 。 《千 金 方 》 云 ： 主 卒 忤 鬼 擊 飛 尸 ， 諸 奄 忽 氣 絕 ， 無 復 覺 ，或 已 無 脈 ， 口 噤 拗 不 開 ， 去 齒 下 湯 。 湯 下 口 不 下 者 ， 分病 人 髮 左 右 ， 捉 肩 引 之 。 藥 下 復 增 取 一 升 ， 須 臾 立 蘇。
麻 黃 三 兩 去 節 。 一 方 四 兩 杏 仁 去 皮 尖 ， 七 十個 甘 草 一 兩 炙 《 千 金 》 用 桂 心 二 兩 。
上 三 味 ， 以 水 八 升 ， 煮 取 三 升 ， 去 滓 ， 分 令 嚥 之， 通 治 諸 感 忤 。
又 方 ：
韭 根 一 把 烏 梅 二 七 個 吳 茱 萸 半 升 ， 炒
上 三 味 ， 以 水 一 斗 煮 之 ， 以 病 人 櫛 內 中 ， 三 沸 ，櫛 浮 者 生 ， 沉 者 死 ， 煮 取 三 升 ， 去 滓 分 飲 之 。
救 自 縊 死 ， 旦 至 暮 ， 雖 已 冷 ， 必 可 治 ； 暮 至 旦 ，小 難 也 ， 恐 此 當 言 陰 氣 盛 故 也 。 然 夏 時 夜 短 於 晝 ， 又 熱， 猶 應 可 治 。 又 云 ： 心 下 若 微 溫 者 ， 一 日 以 上 ， 猶 可 治之 方 。
徐 徐 抱 解 ， 不 得 截 繩 ， 上 下 安 被 臥 之 ， 一 人 以 腳踏 其 兩 肩 ， 手 少 挽 其 髮 ， 常 弦 弦 勿 縱 之 ； 一 人 以 手 按 據胸 上 ， 數 動 之 ； 一 人 摩 捋 臂 脛 ， 屈 伸 之 。 若 已 僵 ， 但 漸漸 強 屈 之 ， 并 按 其 腹 ， 如 此 一 炊 頃 ， 氣 從 口 出 ， 呼 吸 眼開 ， 而 猶 引 按 莫 置 ， 亦 勿 苦 勞 之 ， 須 臾 ， 可 少 與 桂 枝 湯及 粥 清 ， 含 與 之 ， 令 濡 喉 ， 漸 漸 能 嚥 ， 及 稍 止 ， 若 向 令兩 人 以 管 吹 其 兩 耳 ， 好 ， 此 法 最 善 ， 無 不 活 也 。
凡 中 暍 死 ， 不 可 使 得 冷 ， 得 冷 便 死 ， 療 之 方 ：
屈 草 帶 ， 繞 暍 人 臍 ， 使 三 兩 人 溺 其 中 ， 令 溫 。 亦 可用 熱 泥 和 屈 草 ， 亦 可 扣 瓦 碗 底 ， 按 及 車 缸 ， 以 著 暍 人 ，取 令 溺 須 得 流 去 ， 此 謂 道 路 窮 ， 卒 無 湯 當 令 溺 其 中 ， 欲使 多 人 溺 ， 取 令 溫 ， 若 湯 ， 便 可 與 之 ， 不 可 泥 及 車 缸 ，恐 此 物 冷 ， 暍 既 在 夏 月 ， 得 熱 泥 土 ， 暖 車 缸 ， 亦 可 用 也。
救 溺 死 方 ：
取 灶 中 灰 兩 石 餘 ， 以 埋 人 ， 從 頭 至 足 ， 水 出 七 孔 ，即 活 。
上 療 自 縊 溺 暍 之 法 并 出 自 張 仲 景 為 之 ， 其 意 殊 絕， 殆 非 常 情 所 及 ， 本 草 所 能 關 ， 實 救 人 之 大 術 矣 ， 傷 寒家 數 有 暍 病 ， 非 此 遇 熱 之 暍 。 見 《 外 臺》 《 肘 後 》 目 。
治 馬 墜 及 一 切 筋 骨 損 方 ： 見 《 肘 後方 》 。
大 黃 一 兩 ， 切 浸 湯 成 下 緋 帛 如 手 大 燒 灰
亂 髮 如 雞 子 大 燒 灰 用 久 用 炊 單 布 一 尺 ， 燒 灰 敗 蒲 一 握 三 寸 桃 仁 四 十 九 枚 ， 去 皮 尖 熬 甘 草 如 中 指節 ， 炙 剉 。
上 七 味 ， 以 童 子 小 便 ， 量 多 少 ， 煎 成 湯 ， 內 酒 一大 盞 ， 次 下 大 黃 ， 去 滓 ， 分 溫 三 服 ， 先 剉 敗 蒲 席 半 領 ，煎 湯 浴 ， 衣 被 蓋 覆 ， 斯 須 ， 通 利 數 行 ， 痛 楚 立 差 ， 利 及浴 水 赤 ， 勿 怪 ， 即 瘀 血 也
